Thun Niềng Răng Là Gì? Phân Loại Và Lưu Ý Khi Sử Dụng

Thun niềng răng là một loại khí cụ chỉnh nha có tác dụng liên kết dây cung và mắc cài, hỗ trợ quá trình niềng răng diễn ra thuận lợi và đạt hiệu quả cao nhất [1]. Chất liệu này được làm từ cao su Y tế khá an toàn, không gây kích ứng trong khoang miệng.

Công dụng của thun niềng răng là tạo lực kéo hỗ trợ đưa răng dịch chuyển về đúng vị trí, giúp hàm trên và hàm dưới sát khít nhau, cho khớp cắn đều, chuẩn [2].

Có nhiều loại thun niềng răng như: Thun liên hàm, thun buộc tại chỗ, thun tách kẽ, thun kéo, mỗi loại có công dụng riêng và phù hợp với từng trường hợp khác nhau [3].

Chú ý vệ sinh, thay chun hàng ngày để đảm bảo hiệu quả cao nhất [4].

Dây thun niềng răng là gì?

Thun niềng răng là gì? Cùng với mắc cài, dây cung, nắp trượt, khâu chỉnh nha, thun liên hàm,... thun niềng răng cũng là một trong những khí cụ quan trọng, không thể thiếu trong chỉnh nha niềng răng. Khí cụ này có tác dụng liên kết dây cung và mắc cài chắc chắn, giúp việc niềng răng diễn ra một cách tối ưu nhất.

Thun chỉnh nha được làm từ một loại cao su y tế cao cấp, nên rất an toàn và không gây kích ứng với môi trường khoang miệng. Bên cạnh đó, các thun này có cấu tạo đàn hồi cao, từ đó tạo nên lực kéo vững chắc giúp cho răng được định hình tốt hơn. Vì vậy, người dùng có thể an tâm sử dụng dây thun hàng ngày trong suốt quá trình niềng răng.

Giai đoạn đầu khi mới gắn dây thun niềng răng người bệnh sẽ cảm thấy hơi khó chịu. Tuy nhiên, sau vài ngày cơ thể sẽ thích ứng dần và quen thuộc hơn. Sau khi kiên trì sử dụng, dây thun niềng răng sẽ hỗ trợ đắc lực cho phương pháp định hình răng của người bệnh.

Thun niềng răng là khí cụ chỉnh nha rất quan trọng

Vì sao nên dùng thun niềng răng trong chỉnh nha

Cần sử dụng các loại thun niềng răng trong chỉnh nha vì chúng là một thành phần quan trọng để quyết định nên kết quả của phương pháp niềng răng. Cụ thể, dây thun niềng răng có công dụng:

Dây thun niềng răng tạo nên lực kéo hỗ trợ cùng với dây cung niềng răng cho răng về đúng với vị trí mong muốn diễn ra nhanh chóng hơn. Bên cạnh đó, các dây thun này còn giúp cho vị trí của hàm trên và hàm dưới sát khít với nhau và giúp khớp cắn được đều hơn.
Dây thun niềng răng cơ thể kéo những răng mọc chếch về phía trên xương hàm hoặc răng khểnh về đúng vị trí cung răng chuẩn về đúng vị trí, tư thế chuẩn.
Trường hợp răng hô: Dây thun niềng răng được đặt vào móc phía trước của hàm trên và nối với móc phía sau hàm dưới có tác dụng kéo các răng trên về phía sau. Đồng thời, các dây này còn giúp kéo răng dưới về phía trước giúp vị trí răng đồng đều hơn.
Trường hợp niềng răng móm: Bác sĩ sẽ sử dụng dây thun tác động một lực vừa đủ lên hàm trên để kéo răng về đúng vị trí mong muốn.

Dây thun niềng răng có công dụng rất tốt trong chỉnh nha. Vì vậy, tùy thuộc vào từng trường hợp niềng răng các bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng dây thun theo lộ trình niềng cụ thể.

Tìm Hiểu: Niềng Răng Móm Thực Hiện Như Thế Nào?

Các loại thun niềng răng

Các loại thun trong chỉnh nha thường được sử dụng bao gồm: Thun buộc tại chỗ, thun liên hàm, thun kéo và thun tách kẽ. Dưới đây là thông tin chi tiết về các loại dây thun thường gặp:

Thun liên hàm (Rubber bands)

Thun liên hàm thoạt nhìn sẽ có hình dáng như một chiếc thun thông thường, tuy nhiên chúng được thiết kế với độ đàn hồi cao và chất liệu an toàn nên có thể sử dụng trực tiếp trong khoang miệng. Loại thun này được bác sĩ chỉ định sử dụng với trường hợp niềng răng khểnh, răng mọc lệch hẳn về phía trên và điều chỉnh khớp cắn giữa hai hàm răng.

Thun sẽ được bác sĩ gắn nối từ hàm trên xuống hàm dưới để tạo lực kéo vừa phải giúp răng lệch lạc di chuyển về đúng vị trí. Vị trí gắn thun sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng trường hợp, bác sĩ có thể gắn vào móc trên mắc cài có sẵn ở hai hàm hoặc cũng có thể gắn vào vị trí minivis.

Thun liên hàm có rất nhiều loại với độ dày - mỏng và chất liệu sản xuất khác nhau. Do đó, phụ thuộc vào tình trạng và cấu trúc răng của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng các loại thun liên hàm sao cho phù hợp.

GIẢI ĐÁP: Răng Khấp Khểnh Có Niềng Được Không?

Thun liên hàm có tác dụng điều chỉnh khớp cắn giữa hai hàm

Thun buộc tại chỗ

Thun buộc tại chỗ hay còn gọi là thun chuỗi (Power/ Energy/ Memory Chain) được thiết kế gồm một dải cao su nhiều vòng hình chữ O kết nối với nhau tạo thành một dải chạy từ răng này sang vị trí răng khác. Khí cụ chỉnh nha này được gắn lên hệ thống mắc cài và có tác dụng sắp xếp lại răng chạy dọc theo vòm miệng, đặc biệt đóng khoảng thưa giữa các nhóm răng cùng một lúc.

Thun tách kẽ

Thun tách kẽ răng cũng là một trong các loại thun niềng răng quan trọng. Thun tách kẽ răng được cấu tạo là một dải cao su hình tròn có đường kính khoảng 1cm dùng đặt giữa các răng hàm số 5, 6 và răng hàm số 6, 7. Thời gian đặt thun khoảng 5 - 7 ngày ở lần chỉnh nha thứ hai trước khi gắn mắc cài.

Công dụng của dây thun tách kẽ giữa răng giúp làm răng dịch chuyển ra xa cho đến khi vừa đủ để các bác sĩ có thể đặt một khâu niềng răng (band niềng răng). Sau đó band niềng răng này sẽ giữ chắc dây cung và chịu lực để kéo phần răng lệch lạc phía trước.

Thun kéo

Thun kéo là loại thun có tác dụng di chuyển răng theo cơ chế trượt. Cấu tạo của loại thun kéo này gồm có nhiều vòng có sự liên kết với nhau làm từ latex cao su y tế cao cấp nên tuyệt đối an toàn đối với bệnh nhân.

Tác dụng chính của loại thun kéo này là giúp điều chỉnh khớp cắn và khiến răng di chuyển theo các hướng khác nhau từ đó giúp hàm răng thẳng hàng nhanh hơn. Một đầu thun được móc ở mắc cài hàm trên và đầu còn lại móc vào hàm dưới sao cho thun kéo nằm thẳng đứng hoặc chéo giữa hai hàm. Từ đó lực căng của dây thun tạo ra áp lực lên mắc cài và buộc răng di chuyển thẳng hàng.

Mỗi loại thun niềng răng phù hợp với từng đối tượng khác nhau

XEM THÊM: Niềng Răng Lệch Khớp Cắn Có Hiệu Quả Không?

Những lưu ý cần nhớ khi sử dụng thun niềng răng

Khi đeo thun niềng răng bạn cần chú ý một số vấn đề sau để giúp quá trình niềng răng nhanh chóng đạt hiệu quả cao:

Bạn nên tự thay thun liên hàm tại nhà khoảng 2 - 3 lần/ngày, thời gian thay dây tối thiểu là 12 tiếng/lần để đảm bảo độ đàn hồi cho dây thun. Đặc biệt cần tháo thun khi ăn uống hoặc vệ sinh răng miệng để tránh vướng víu.
Tránh há miệng to khiến dây thun bị kéo căng có thể dẫn đến những hậu quả khó lường.
Bạn cần vệ sinh tay và miệng sạch sẽ trước và sau khi thay thun, sử dụng các khí cụ hỗ trợ đeo thun chuyên dụng.
Không nên đeo 2 hoặc nhiều thun cùng lúc vì việc này có thể gây hại cho chân răng.
Bạn nên ăn những thức ăn mềm, dễ nuốt hoặc canh được ninh nhừ như: cháo, chè, súp, sinh tố,… Bên cạnh đó cần hạn chế ăn những thức ăn để lại nhiều mảnh vụn, quá cứng hoặc quá dai dễ khiến rớt thun hoặc đau đớn nhiều hơn.
Khi sử dụng dây thun niềng răng bạn cần tuân thủ đúng lịch khám định kỳ mà bác sĩ chỉ định và đến ngay nha khoa nếu gặp bất kỳ dấy hiệu khác thường trong khoang miệng.

Nếu đeo thun niềng răng liên tục mỗi ngày sẽ giúp quá trình chỉnh nha nhanh chóng đạt hiệu quả như mong muốn. Vì vậy, người bệnh nên tìm hiểu kỹ về cách dùng các loại dây thun này và sử dụng chúng đúng cách trong quá trình niềng răng của mình.